دانلود تحقیق رشته علوم قرآنی
اهمیت و حجّیت منابع تفسیری با تاکید بر دیدگاه شیخ طوسی در تفسیر التبیان
مقدمه
مبانی و پایه استنباط در میان فقهای شیعه و سنی را می توان مانند یک رابطه منطقی در نظر گرفت که در برخی از آن ها اشتراک وجود دارد و در برخی دیگر تباین کامل . فقهای امامیه از جمله شیخ طوسی مبانی استنباط خویش را بر اساس قرآن ، سنت ، عقل و اجماع بنا نهاده و برای قیاس ، استحسان ، مصالح مرسله و سدّ و فتح ذرایع ، که از مبانی استنباط فقهای سنی است اعتباری قائل نبوده و همواره تلاش نموده تا فقهایی که غیر از ادله معتبر ، ادله دیگری را در استنباط مبنا قرار داده اند مورد نقد و بررسی قرار دهد .
قرآن ، سنت ، اجماع و عقل به عنوان مهمترین منابع آیات الاحکام همواره مورد توجه و بهره برداری فقهای امامیه از جمله شیخ طوسی در تفسیر بوده است . در این تحقیق سعی شده است تا به اهمیت و حجّیت این منابع تفسیری با تأکید بر دیدگاه شیخ طوسی پرداخته شود .
علاوه بر این با رجوع به منابع فقهای عامه در استنباط آیات الاحکام ، سعی می شود که دیدگاه شیخ طوسی را در حجّیت یا عدم حجّیت هر یک از این منابع جویا شویم تا بتوانیم به مبنای استنباط وی پی برده و از طریق آن به روشهای تفسیری وی نیز دست یابیم .
3 - 1 تعریف واژه
مبانی عبارت است از افکار و آرائی که زیر بنای تفسیر را تشکیل می دهد .
در نظر برخی ممکن است که مبنای تفسیری اینگونه باشد که قرآن با قرآن قابل تفسیر است و در دیدگاه برخی دیگر تفسیر قرآن را با روایات ممکن می دانند .
راغب اصفهانی در مقدمه کتاب خود به نام «جامع التفسیر» می گوید : « تفسیر کتاب الهی جز در سایه یک رشته علوم لفظی و عقلی و موهبت الهی امکان پذیر نیست » .
او این علوم را اینچنین بیان می کند :
الف)شناخت الفاظ که متکفّل آن علم لغت است .
ب) مناسبت برخی از الفاظ با برخی دیگر که علم اشتقاق بیانگر آن است .
پ) شناسایی عوارض الفاظ ، یعنی صیغه سازی و اعراب کلمات که علم صرف و نحو بیانگر آن است .
ت) شناسایی قراءات مختلف .
ث) شأن نزول آیات ، بالاخص آنچه مربوط به سرگذشت پیشینیان است و از آن به علم آثار و اخبار نام می برند .
ج) شناسایی ناسخ و منسوخ ، عام و خاص و مسائل اجماعی و اختلافی که از آن ها در علم اصول بحث می شود را باید در نظر گرفت .
چ) شناسایی احکام دین و آداب آن و سیاست های اسلامی که علم فقه از آن بحث می کند .
ح) شناسایی ادلّه و براهین عقلی که از آن ها در علم کلام ، گفت و گو می شود .
خ) علم موهبتی است که خدا آن را در اختیار کسی قرار می دهد که بداند و عمل کند .
د) آگاهی از بعضی مسائل فلسفی و علمی مانند پزشکی ، هیئت ، شیمی ، جامعه شناسی ، روانشناسی و ... که به معنای آیه روشنی بیشتری می بخشد .
فهرست مطالب
مبانی استنباط شیخ طوسی در تفسیر التبیان
مقدمه
تعریف واژه
قرآن
حجّیت قرآن
از طریق قرآن
از طریق روایات
از طریق عقل
اهمیّت و حجّیت قرآن از دیدگاه شیخ طوسی
سنّت
حجّیت روایات از نظر شیخ
دیدگاه شیخ درباره خبر متواتر
حجّیت خبر واحد نزد فقهای امامیه
حجّیت خبر واحد در نظر شیخ طوسی
عقل
تاریخچه عقل
اقسام مدرکات عقلی
حجّیت عقل
عقل در نگاه شیخ طوسی
اجماع
تعریف واژه
اقسام اجماع در اصطلاح
اجماع در میان فقهای امامیه
اجماع از نظر فقهاء عامّه
دلیل فقهاء عامّه از قرآن
دلیل قائلین به اجماع از سنّت
حجّیت اجماع در نزد شیخ طوسی
عرف
تعریف واژه
اقسام عرف
کاربرد عرف
حجّیت و ادله عرف
عرف از نظر شیخ طوسی
قیاس
قیاس در نگاه ائمه معصومین (ع)
حجّیت قیاس از نظر فقهاء سنّی
شیخ طوسی و قیاس
استحسان
تعریف واژه استحسان
تاریخچه استحسان
حجّیت استحسان در میان فقهای سنّی
استدلال قائلین به حجّیت استحسان از قرآن
نقد قائلین به عدم حجّیت استحسان
استدلال قائلین به حجّیت استحسان از سنّت
نقد قائلین به عدم حجّیت استحسان از سنّت
استدلال قائلین به حجّیت استحسان از اجماع
نقد قائلین به عدم حجّت استحسان از اجماع
استحسان از دیدگاه شیخ طوسی
مصالح مرسله و قاعده استصلاح
مصالح در نزد فرق و مذاهب
ادله قائلین به مصالح مرسله
استدلال به عقل برای مصالح مرسله
استدلال به سیره صحابه برای مصالح مرسل
استدلال به حدیث پیامبر (ص)
شیخ طوسی و مصالح مرسله
سدّ و فتح ذرایع
اقسام ذریعه
ادله اثبات ذرایع از نظر قائلین آن
دلیل قاعلین به ذرایع از قرآن
استدلال «ابن قیّم» از عقل در اثبات ذرایع
شیخ طوسی و سدّ ذرایع
نتیجه
منابع و مآخذ فارسی
منابع و مآخذ عربی
مقاله ها
پایان نامه ها
قیمت: 50٬000 تومان
قیمت: 44٬000 تومان
قیمت: 50٬000 تومان